Heksen blijven boeien, van sprookjes tot eeuwen te late excuses over het onrecht dat enkele duizenden vrouwen en mannen werd aangedaan. Tentoonstellingen over hekserij en de bijgaande folteringen trekken ook nu nog heel wat bezoekers. Heksen, wie waren ze, wat bewoog hen.
In deze lezing brengt Catteeuw een historische schets van de heksenjacht met situering in ruimte (waar) en tijd (wanneer), waaruit een andere heks tevoorschijn treedt dan de gefictionaliseerde oude vrouw met wrat op de neus en punthoed. In de typologie van de heks spelen andere zaken een grote rol: magie, transvectie, metamorfose, satanistische elementen en antifeminisme. Het zijn elementen die van heksen en tovenaars 'andere' mensen maakten in de fantasie van de gemeenschap waarin ze leefden. Hoe werd een heksenproces gevoerd? En wat is precies de malleus maleficarum (de heksenhamer). En hoe leeft de heks verder in verhalen, sprookjes en sagen.
De lezing probeert Dichting und Wahrheit uit elkaar te halen.
Paul Catteeuw (1656) studeerde Germaanse filologie aan de Leuvense universiteit. Hij stond aan de wie van FARO (voorheen VCV), Leuvense Vereniging voor Volkskunde, LECA en Histories (voorheen Volkskunde Vlaanderen en FVV). Hij is voorzitter van de Koninklijke Kring voor Heemkunde Kontich en leidde de Gemeentelijke Erfgoedraad Kontich en is penningmeester bij het Olbrechtsgenootschap. Hij was tot 2014 lector Duits en Duits vertalen aan Karel de Grote Hogeschool (Antwerpen) en leidde er het Centrum voor Talen. Sinds 2004 deed hij onderzoek naar de verwerving van interculturele competenties in een multiculturele omgeving en doceerde er Interculturele Communicatie. Hij bestudeert sinds zijn pensionering de invloed van de christianisering op de begrafenisrituelen van de Toraja (Sulawesi-Indonesië). Sinds 2012 is hij redactiesecretaris en sinds 2021 eindredacteur van Volkskunde.
BIODIVERSITEIT
Estland, Letland en Litouwen en hun gezamenlijke angst voor een nieuwe overheersing door grote buurman Rusland.
" Huisconcert "
In lijn met de traditie organiseren we opnieuw een huisconcert bij de familie Rochtus in samenwerking met de Woord- en Muziekacademie.
Davidsfonds ACADEMIE:
Maandagen 25/11 – 2 en 9/12-2024
“Alles wat u altijd wilde weten over het Belgisch federalisme
(maar nooit durfde vragen)”
Lezing door Dave Sinardet
Davidsfonds Lommel organiseert:
Ontmoeting met Lommelaar en paralympiër Sam de Visser
Artificiële intelligentie: vloek of zegen?
Een boeiende lezing over hoe AI ons leven meer en meer bepaalt
Cristel Deham
ism Avansa
Phenix Fagottenkwartet
Ludwig van Beethovens beroemde Keizersconcerto straalt van zelfvertrouwen en beloftevolle grandeur, al schreef hij het onder het geraas van de Napoleontische oorlogen die aanklopten op de poorten van de stad Wenen. Aan zijn uitgever schreef Beethoven dat hij om zich heen “niets dan trommels, kanonnen en ellende in allerlei vormen” hoorde. Die militaire impressies drukten hun stempel op de heroïsche stijl van het concerto.
Ook in de Schotse symfonie klinkt oorlogsretoriek door, al liet Felix Mendelssohn zich niet inspireren door de wereld om hem heen, maar door de romantische geschiedenis van Mary Queen of Scotts
In het kader van de herdenking van 80 jaar bevrijding nodigt het Davidsfonds u uit op een reeks lezingen die de verschillende facetten van WO II belichten. Voor de eerste lezing is professor van Goethem de gastspreker.
1942 is het kantelpunt van de Tweede Wereldoorlog. Vanaf november lijden de nazi's zware nederlagen. Overal in het Westen, van Londen tot Washington, veranderen overheden en hun ambtenaren de politieke
Ook in Antwerpen. Herman Van Goethem wekt dit cruciale jaar weer tot leven. Hij schrijft een beklemmende kroniek van het dagelijkse leven in de havenstad. De Joden zinken er weg in armoede en wachten af. Het stadsbestuur collaboreert ijverig met de bezetter. De politie komt steeds meer in de greep van een ruige Nieuwe Orde, en vanaf augustus worden de Joden ook massaal gedeporteerd. Cruciaal is de internationale context van oorverdovende stilte en slepende onzekerheid.
Het jaar van de stilte is niet zomaar de reconstructie van een vergeten oorlogsjaar. Het biedt een nieuw verklaringsmodel over de Tweede Wereldoorlog, een model dat vragen oproept die veel verder reiken dan het inktzwarte 1942. Op de achtergrond van dit verhaal beschrijft Van Goethem zijn zoektocht naar het verleden, naar de verwerking en ontkenning van wat toen kon gebeuren.
Na het verschijnen van zijn boek in 2019 heeft hij verder opzoekingswerk gedaan en in een nieuwe, herwerkte uitgave, komen nog nieuwe inzichten aan bod.
Herman Van Goethem is jurist en historicus. Als gewoon hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen doceerde hij er onder meer de politieke geschiedenis van België. Van 2000 tot 2009 was hij voorzitter van het Departement Geschiedenis. Tussen 2008 en 2012 bouwde hij als curator Kazerne Dossin – Memoriaal, Museum en Documentatiecentrum over Holocaust en Mensenrechten uit. Nadien werd hij rector van de UA, functie die hij tot voor kort uitoefende.
