Immanuel Kant: de vrijheid van de plicht of Kant raakt geen kant. dr. Jan Vaes
dr. Jan Vaes is sedert jaren verbonden aan de Davidsfonds academie en hij was ook al vele malen te gast in ons Cultuurcafé.
We kennen hem vooral als (kunst)historicus die professioneel was verbonden aan de UCLL waar hij naast zijn vakgebied ook de cursus filosofie gaf. Vanuit dit engagement heeft hij zich ook verdiept in de filosofie en onder meer die van Kant en tijdgenoten.
Het is inmiddels 300 jaar geleden dat Immanuel Kant werd geboren in het Pruisische Königsberg en er een strikt geregeld leven leidde, bijna als een robot: het ontlokte Heinrich Heine later de uitspraak dat Kant geen Lebensgeschichte hat: denn er hatte weder Leben noch Geschichte.
Zijn filosofie is het toppunt van het Verlicht Rationalisme. In het zog van Descartes’ je pense donc je suis, onderzocht hij de mogelijkheid van kennis en ethiek wanneer alleen het bewustzijn en zijn gewaarwordingen als zeker kunnen bestempeld worden. Daarom vormt Kant een uiterst belangrijke stap in de westerse filosofie.
Zijn moeilijke kenleer (Kritik der Reinen Vernunft) wordt in deze lezing aan de hand van een wasmachine (…) volledig duidelijk gemaakt.
Kants ethiek (Kritik der Praktischen Vernunft) blijft tot vandaag nazinderen, onder meer in het rechtswezen en leverde duidelijk inspiratie voor de Universele verklaring van de rechten van de mens. Bovendien blijft zijn denken een voedingsbodem van het Liberalisme.
Zijn wijsgerige esthetica (Kritik der Urteilskraft) heeft minder impact gehad.
Kant enthousiasmeerde verschillende leerlingen waaronder Johann Gottfried Herder. Maar ook reactie bleef niet uit: Schopenhauer en vooral Nietzsche verpulverden zijn rationalistische benadering.
Zijn filosofie is het toppunt van het Verlicht Rationalisme. In het zog van Descartes’ je pense donc je suis, onderzocht hij de mogelijkheid van kennis en ethiek wanneer alleen het bewustzijn en zijn gewaarwordingen als zeker kunnen bestempeld worden. Daarom vormt Kant een uiterst belangrijke stap in de westerse filosofie.
Zijn moeilijke kenleer (Kritik der Reinen Vernunft) wordt in deze lezing aan de hand van een wasmachine (…) volledig duidelijk gemaakt.
Kants ethiek (Kritik der Praktischen Vernunft) blijft tot vandaag nazinderen, onder meer in het rechtswezen en leverde duidelijk inspiratie voor de Universele verklaring van de rechten van de mens. Bovendien blijft zijn denken een voedingsbodem van het Liberalisme.